Op. Dr. Müge Keskin

Aşılama, tıbbi adıyla intrauterin inseminasyon (IUI), çocuk sahibi olmakta zorlanan çiftler için uygulanan, yardımcı üreme tekniklerinden biridir. Aşılama yöntemi, sperm hücrelerinin laboratuvar ortamında özel işlemlerden geçirilerek, doğrudan kadının rahmine yerleştirilmesini kapsar. Böylece, spermin yumurtaya ulaşma ihtimali artırılır ve döllenme şansı yükseltilir.

Aşılama Yöntemi Nasıl Uygulanır?

İnseminasyon işlemi, belirli adımlar doğrultusunda gerçekleştirilir:

  • 1. Yumurtlama Takibi: Kadının adet döngüsü düzenli olarak izlenir. Yumurtlama döneminin zamanlaması, genellikle ultrasonografi ve kan testleriyle belirlenir.
  • 2. Yumurtalıkların Uyarılması: Gerekli görüldüğünde, düşük doz hormon ilaçlarıyla birden fazla yumurta gelişimi sağlanır. Bu ilaçlar genellikle ağız yoluyla ya da enjeksiyonla verilir.
  • 3. Spermin Hazırlanması: Erkekten alınan meni örneği, laboratuvar ortamında yıkanır ve kaliteli, hareketli spermler ayrıştırılır.
  • 4. Aşılama İşlemi: Hazırlanan sperm, ince bir kateter yardımıyla doğrudan rahim içine yerleştirilir. Bu işlem ağrısızdır ve anestezi gerektirmez.

Aşılama Kimlere Uygulanır?

Aşılama yöntemi, özellikle şu durumlarda önerilir:

  • Açıklanamayan infertilite (sebebi bilinmeyen kısırlık)
  • Hafif erkek faktörlü infertilite (sperm sayısı, hareketliliği ya da morfolojisi düşük)
  • Servikal faktör (rahim ağzında sperm geçişini engelleyen problemler)
  • Vajinal ilişki problemi yaşayan çiftler
  • Endometriozis tedavisi sonrası hamilelik planı
  • Sperm donasyonu ile gebelik isteyen kadınlar

Aşılama Ne Zaman Yapılır?

Yumurtlama günü tespit edildikten sonra, genellikle yumurtlamadan 24-36 saat sonra aşılama işlemi gerçekleştirilir. Bu süre, yumurtanın döllenmeye en uygun olduğu zamanı hedefler. Aşılama sonrası 10-14 gün içinde gebelik testi yapılabilir.

Aşılama İşlemi Ağrılı mıdır?

Aşılama, oldukça kısa süren ve ağrıya neden olmayan bir işlemdir. Kadınlar, işlem sırasında genellikle adet sancısına benzer hafif kramplar hissedebilir. İşlem sonrasında hasta kısa bir süre dinlenir ve aynı gün günlük yaşamına dönebilir.

Aşılama Başarı Oranı Nedir?

İnseminasyonun başarı oranı birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Yaş, yumurtalık rezervi, sperm kalitesi ve infertilite süresi başarıyı etkileyen unsurlar arasındadır. Genel olarak:

  • 35 yaş altı kadınlarda her denemede %10-20 oranında başarı görülür.
  • 35-40 yaş arasında başarı oranı %10 civarındadır.
  • 40 yaş üzeri kadınlarda başarı oranı %5’in altına düşebilir.

Genellikle 3 aşılama denemesinden sonra gebelik elde edilmezse, daha ileri tedavi yöntemlerine geçilmesi önerilir (örneğin tüp bebek – IVF).

Aşılama Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Aşılama sonrası kadınların hayatlarında büyük bir değişiklik yapmaları gerekmez. Ancak şu hususlara dikkat etmek faydalı olacaktır:

  • İlk 1-2 gün ağır fiziksel aktiviteden kaçınılmalıdır.
  • Stresten uzak durmak ve sakin kalmak önemlidir.
  • Doktorun verdiği ilaçlar düzenli olarak kullanılmalıdır.
  • Cinsel ilişki, doktorun önerisine göre planlanmalıdır.

Aşılama ile Tüp Bebek Arasındaki Farklar Nelerdir?

Aşılama: Daha basit ve doğal bir yöntemdir. Yumurtlama desteklenir ve sperm doğrudan rahme bırakılır. Döllenme vücut içinde gerçekleşir.

Tüp Bebek (IVF): Yumurtalar toplanır, laboratuvarda döllenir ve embriyolar rahme yerleştirilir. Daha ileri düzeyde bir tedavidir ve genellikle aşılama başarısızsa tercih edilir.

Aşılama Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Aşılama süreci, adetin ilk gününden itibaren yaklaşık 10-15 gün içerisinde tamamlanır. Yumurtlamanın takibi, ilaç uygulamaları ve işlem günü bu sürece dahildir. Tedavi süreci boyunca 2-3 kez doktor kontrolüne gitmek gerekebilir.

Aşılama Tedavisi Fiyatları 2025

Aşılama tedavi ücretleri, uygulamanın yapıldığı merkeze, kullanılan ilaçlara ve ek testlere göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak, tüp bebek tedavisine kıyasla çok daha ekonomik bir seçenektir. Güncel fiyat bilgisi için uzman hekiminize ya da ilgili merkezlere başvurmanız önerilir.

Aşılama (inseminasyon), çocuk sahibi olmak isteyen ama bazı engellerle karşılaşan çiftler için umut verici bir yöntemdir. Doğru zamanda, doğru tekniklerle ve doğru kişilerde uygulandığında başarılı sonuçlar verebilir. Aşılama hakkında daha fazla bilgi almak ya da kişisel değerlendirme için bir kadın doğum uzmanına başvurmanız en sağlıklı adım olacaktır.