Op. Dr. Müge Keskin

Miyomlar, rahim kas dokusundan kaynaklanan iyi huylu tümörlerdir. Genellikle üreme çağındaki kadınlarda görülür ve çoğu zaman belirti vermeden saptanırlar. Bazı durumlarda ise ciddi sağlık sorunlarına neden olabilirler. Bu yazımızda miyomun ne olduğunu, belirtilerini, nedenlerini ve güncel tedavi yöntemlerini detaylıca ele alıyoruz.

Miyom Nedir?

Miyomlar, tıbbi adıyla “uterin fibroid” ya da “leiomyoma” olarak bilinen, rahimde gelişen iyi huylu kitlelerdir. Çoğu zaman birkaç milimetre boyutunda olabilirken, bazı miyomlar 10-15 cm gibi büyük boyutlara ulaşabilir. Genellikle kanserleşmezler, ancak büyüklükleri, konumları ve sayıları hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.

Miyom Çeşitleri

  • İntramural Miyomlar: Rahim duvarı içinde yer alır ve en sık görülen türdür.
  • Submuköz Miyomlar: Rahim iç boşluğuna doğru büyüyerek adet kanamalarını artırabilir.
  • Subseröz Miyomlar: Rahmin dış yüzeyine doğru büyür ve karın içinde baskı yapabilir.
  • Servikal Miyomlar: Rahim ağzında yer alır, nadir görülür.

Miyom Belirtileri Nelerdir?

Miyomlar çoğu zaman sessiz seyreder; yani hiçbir belirti vermeyebilir. Ancak bazı kadınlarda aşağıdaki semptomlar görülebilir:

  • Uzun süren ve yoğun adet kanamaları
  • Adet dışı kanamalar
  • Pelvik (kasık) ağrısı veya basınç hissi
  • Sık idrara çıkma
  • Kabızlık
  • Sırt ve bacak ağrısı
  • İlişki sırasında ağrı
  • Gebelikte düşük riski veya kısırlık

Miyom Neden Oluşur?

Miyomların kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri belirlenmiştir. Bu faktörler şunlardır:

  • Genetik yatkınlık (ailede miyom öyküsü)
  • Östrojen ve progesteron hormonlarına uzun süre maruz kalma
  • 30 yaş üstü olmak
  • Obezite
  • Hiç doğum yapmamış olmak
  • Yüksek kırmızı et tüketimi ve düşük sebze meyve tüketimi

Miyom Tanısı Nasıl Konur?

Miyom tanısı çoğunlukla rutin jinekolojik muayene sırasında konur. Muayenede rahimde büyüme fark edilir. Kesin tanı için kullanılan yöntemler şunlardır:

  • Ultrasonografi (USG): En yaygın kullanılan görüntüleme yöntemidir.
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Miyomların sayısı ve büyüklüğü hakkında detaylı bilgi verir.
  • Histeroskopi: Rahim iç boşluğuna kamera ile bakılarak submuköz miyomlar tespit edilir.
  • Histerosalpingografi: Tüp bebek öncesi rahim içi değerlendirmede kullanılır.

Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?

Miyom tedavisi hastanın yaşı, çocuk sahibi olma isteği, miyomun yeri, sayısı ve belirtilerin şiddetine göre belirlenir. Her miyom tedavi edilmek zorunda değildir. Ancak şikayetlere yol açıyorsa aşağıdaki yöntemler uygulanabilir:

İlaç Tedavisi

Hormon içerikli ilaçlar miyomların büyümesini yavaşlatabilir ya da kanamaları azaltabilir. Ancak kalıcı çözüm sağlamazlar. GnRH agonistleri gibi ilaçlarla geçici küçülme sağlanabilir.

Cerrahi Tedavi

  • Myomektomi: Sadece miyomun çıkarılması işlemidir. Doğurganlık korunmak isteniyorsa tercih edilir.
  • Histerektomi: Rahmin tamamen alınmasıdır. Doğum yapmayı düşünmeyen kadınlar için kalıcı çözüm sunar.
  • Laparoskopik Cerrahi: Kapalı yöntemle yapılan, iyileşme süresi kısa olan bir operasyondur.
  • Histeroskopik Miyomektomi: Rahim iç boşluğundaki miyomlar için uygulanır.

Ameliyatsız Yöntemler

  • MR-Guided Focused Ultrasound (MRgFUS): Odaklanmış ultrason dalgalarıyla miyom dokusu tahrip edilir.
  • Uterin Arter Embolizasyonu: Miyoma giden kan damarları tıkanarak küçülmesi sağlanır.
  • Lokal ısı veya kriyoterapi uygulamaları

Hangi Durumlarda Miyom Alınmalıdır?

Her miyom tedavi edilmez. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka tedavi gerekir:

  • Yoğun ve uzun süren adet kanamaları
  • Kısırlık veya tekrarlayan düşük
  • Hızla büyüyen miyom
  • Mesane ve bağırsaklara baskı yapması
  • Ağrı ve rahatsızlık hissi

Miyomlar Gebeliği Etkiler mi?

Miyomlar bazen gebelik oluşumunu veya gebeliğin sağlıklı devam etmesini engelleyebilir. Rahim iç boşluğuna yakın olan miyomlar embriyonun tutunmasını zorlaştırabilir. Ayrıca büyük miyomlar düşük riskini artırabilir ya da doğum pozisyonunu etkileyebilir. Bu nedenle çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda miyom değerlendirmesi önemlidir.

Miyomlar her kadında farklı şekilde seyrettiği için tedavi de kişiye özel olmalıdır. Miyomun türü, büyüklüğü, kadının yaşı ve doğurganlık durumu dikkate alınarak uygun bir planlama yapılır. Günümüzde ameliyatsız yöntemlerin de gelişmesiyle hastaların daha konforlu bir süreç geçirmesi mümkün hale gelmiştir. Miyom şikayetleriniz varsa bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurarak detaylı bir değerlendirme yaptırmanız sağlığınız için önemlidir.